Założenia „Weź oddech” w wielu aspektach są zgodne z wytycznymi podstawy programowej dla ostatnich klas szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej.

Program zatem może być dla nauczyciela i nauczycielki nie tylko dodatkowym działaniem, ale sposobem na realizację programu szkolnego.

 

 

Chemia

Chemia w swojej naturze jest przedmiotem eksperymentalnym. Samodzielne wykonywanie doświadczeń przez uczniów wielokrotnie powraca zatem w treści podstawy programowej. Przeprowadzanie doświadczeń kształtuje w uczniach i uczennicach postawę badawczą – umiejętność rozwiązywania problemów i wyciągania wniosków.

Uczeń/uczennica…

[szkoła podstawowa]
(…)wymienia źródła, rodzaje i skutki zanieczyszczeń powietrza; planuje sposób postępowania pozwalający chronić powietrze przed zanieczyszczeniami.

[gimnazjum]
(...) wymienia źródła, rodzaje i skutki zanieczyszczeń powietrza; planuje sposób postępowania pozwalający chronić powietrze przed zanieczyszczeniami.

[szkoła ponadpodstawowa]
(...) proponuje alternatywne źródła energii – analizuje możliwości ich zastosowania (biopaliwa, wodór, energia słoneczna, wodna, jądrowa, geotermalna itd.). Analizuje wpływ różnorodnych sposobów uzyskiwania energii na stan środowiska przyrodniczego.

Biologia

Tematyka ekologiczna jest szeroko poruszana w podstawie programowej. W komentarzu do podstawy z biologii dla gimnazjum napisano, że Większą wagę należy przyłożyć do wyjaśniania zależności niż definiowania i zapamiętywania pojęć. Taką właśnie metodologię radzimy przyjąć, realizując program „Weź oddech”.

Uczeń/uczennica...

[szkoła podstawowa]
(…) Uzasadnia koniczność ochrony przyrody.
(…) Opisuje i prezentuje postawę i zachowania człowieka odpowiedzialnie korzystającego z dóbr przyrody.
(…) Analizuje wpływ palenia tytoniu (bierne i czynne), zanieczyszczeń pyłowych powietrza na stan i funkcjonowanie układu oddechowego.

[gimnazjum]
(…) Realizacja działu „Globalne i lokalne problemy środowiska” powinna polegać na uwrażliwieniu uczniów na sprawy dziejące się tuż obok nich (w domu, szkole, na osiedlu, w miejscu zamieszkania) oraz w wymiarze globalnym. Uczniowie powinni mieć możliwość powiązania w całość informacji, które zdobyli w trakcie nauki innych przedmiotów (np. geografii i chemii) oraz z innych, pozaszkolnych źródeł informacji. Aktualność problemów ekologicznych oraz dostępność informacji na ich temat powinna sprzyjać stosowaniu aktywnych metod nauczania, w szczególności metody projektu.

[szkoła ponadpodstawowa]
(…) analizuje wpływ czynników zewnętrznych na stan i funkcjonowanie układu oddechowego (alergie, bierne i czynne palenie tytoniu, pyłowe zanieczyszczenia powietrza).
(...) rozumie znaczenie ochrony przyrody i środowiska oraz zna i rozumie zasady zrównoważonego rozwoju; prezentuje postawę szacunku wobec siebie i wszystkich istot żywych, środowiska; opisuje postawę i zachowanie człowieka odpowiedzialnie korzystającego z dóbr przyrody i środowiska.

Wiedza o społeczeństwie 

Zagadnienie niskiej emisji nie dotyczy jedynie nauk ścisłych. Stało się bowiem problemem społecznym, związanym ze świadomością ekologiczną i zaangażowaniem obywatelskim społeczności lokalnych. Wiedza o społeczeństwie uczy rozpoznawania i rozwiązywania problemów w bliższym i dalszym otoczeniu, zachęca do własnej aktywności oraz do wspierania konstruktywnych działań innych ludzi. Wszystkie te działania budują poczucie własnej wartości i sprawczości.

Uczeń/uczennica

[szkoła podstawowa]
(…) argumentuje zasadność postaw obywatelskich – m.in. odpowiedzialności, troski i dobro wspólne i tolerancji;
Rozpoznaje problemy najbliższego otoczenia i szuka ich rozwiązań.

[gimnazjum]
(…) pisze podanie, krótki list w sprawie publicznej i wypełnia prosty druk urzędowy.
(...) odwiedza urząd gminy i dowiaduje się, w jakim wydziale można załatwić wybrane sprawy.

[szkoła ponadpodstawowa]
(...) wyjaśnia znaczenie indywidualnej i zbiorowej aktywności obywateli.
(...) uzasadnia znaczenie postaw i cnót obywatelskich (troska o dobro wspólne, odpowiedzialność, aktywność, solidarność, odwaga cywilna, roztropność, tolerancja).

Geografia

CELE KSZTAŁCENIA:

I. Wiedza geograficzna.

4. Poznanie zróżnicowanych form działalności człowieka w środowisku, ich uwarunkowań i konsekwencji oraz dostrzeganie potrzeby racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody.

6. Identyfikowanie współzależności między elementami środowiska przyrodniczego i społeczno-gospodarczego oraz związków i zależności w środowisku geograficznym w skali lokalnej, regionalnej i globalnej.

8. Integrowanie wiedzy przyrodniczej z wiedzą społeczno-ekonomiczną i humanistyczną.

III. Kształtowanie postaw.

3. Przyjmowanie postawy szacunku do środowiska przyrodniczego i kulturowego oraz rozumienie potrzeby racjonalnego w nim gospodarowania.

8. Rozwijanie postawy współodpowiedzialności za stan środowiska geograficznego, kształtowanie ładu przestrzennego oraz przyszłego rozwoju społeczno-kulturowego i gospodarczego „małej ojczyzny”, własnego regionu i Polski.

TREŚCI NAUCZANIA:

XI. Relacje między elementami środowiska geograficznego na przykładzie wybranych obszarów Polski. Wpływ: sposobu zagospodarowania dorzecza na występowanie powodzi; warunków przyrodniczych (zasobów surowców mineralnych, wiatru, wód i usłonecznienia) i pozaprzyrodniczych na energetykę(…). Uczeń:

2) analizuje warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze sprzyjające lub ograniczające produkcję energii ze źródeł nieodnawialnych i odnawialnych oraz określa ich wpływ na rozwój energetyki na przykładzie województw pomorskiego i łódzkiego;

XII. Własny region: źródła informacji o regionie; dominujące cechy środowiska przyrodniczego, struktury demograficznej oraz gospodarki; walory turystyczne; współpraca międzynarodowa. Uczeń:

7) wykazuje zależności między elementami środowiska geograficznego na podstawie obserwacji terenowych przeprowadzonych w wybranym miejscu własnego regionu;

XIII. „Mała ojczyzna”: obszar, środowisko geograficzne, atrakcyjność, tożsamość. Uczeń:

4) projektuje na podstawie własnych obserwacji terenowych, działania służące zachowaniu walorów środowiska geograficznego (przyrodniczego i kulturowego) oraz poprawie warunków życia lokalnej społeczności.

Szkoła powinna uczniom umożliwić, aby: pracowali nad rozwiązywaniem wybranych problemów swego otoczenia i szerszych społeczności; nawiązywali kontakty i współpracowali z organizacjami społecznymi i instytucjami publicznymi; uczestniczyli w obywatelskich kampaniach i działaniach oraz korzystali z różnych form komunikowania się w sprawach publicznych. Komentarz do podstawy programowej nauczania WOS